เคยสงสัยไหมครับ ว่าทำไมยาบางตัว เช่น Aspirin หรือ Phenobarbital ถึงมีหน่วยเป็น gr (grain) และ 1 grain นี่มันเท่ากับเท่าไหร่
ในสมัยอดีตกาลนานมาก ๆ (ก่อนยุค Renaissance) คนในยุคก่อน ๆ ยังไม่มีระบบการชั่งตวงวัดเหมือนของเราในปัจจุบัน เวลาชั่งน้ำหนักจึงต้องอาศัยการเทียบกับของที่พอจะทราบขนาดได้ (เช่นสำหรับการวัดระยะก็ใช้ inch = ความกว้างของนิ้วหัวแม่มือ, foot = ขนาดเท้า) สำหรับมวลวัตถุ หรือน้ำหนักนั้น พ่อค้าในสมัยนั้นใช้เมล็ด (grain) ของธัญพืช (cereal) เป็นตัวเทียบครับ โดยเมล็ดที่นิยมใช้ เป็นเมล็ดข้าว barley หรือ wheat
ทางการแพทย์เมื่อมีการชั่งตวงวัด ก็ใช้วิธีการเดียวกันนี้เอง หน่วยของการวัดก็จะออกมาเป็น 1 grain, 2 grain, 3 grain เป็นต้นครับ ซึ่งเมื่อเทียบกับในปัจจุบัน คำว่า 1 grain ของเมล็ดข้าว barley จะมีน้ำหนักประมาณ 65 มิลลิกรัม ครับ (มีการเทียบกับหน่วย SI จริงจังด้วยนะครับ คือ 1 grain = 64.789891 mg)
ทีนี้ยาบางตัวที่ในอดีตเคยมีการชั่งด้วยวิธีนี้ เช่นสั่ง aspirin 5 grain, phenobarbital 1 grain ก็ชอบใช้ตัวย่อว่า gr ซึ่งบางทีสร้างความสับสนว่าต้องการ gr(ain) หรือ gr(am) กันแน่ จึงมีการพยายามเลิกใช้หน่วย grain โดยปรับให้ได้ขนาดยาเดียวกันเป็นมาตรฐาน
ดังนั้น aspirin gr V จึงเท่ากับ 5x65 = 325 mg และ gr I = 65 mg ครับถึงตอนนี้พวกเราหลายคนคงจะพอเข้าใจได้ว่า ทำไม aspirin ปัจจุบันมีเม็ดขนาด 81 mg ด้วย จะมีเศษมาทำไมให้มันยุ่ง ที่จริงแล้ว มันก็คือ 1 1/4 grain (65 + 16.25 mg) นั่นเอง
ยาที่ปัจจุบันยังพอมีใช้ในหน่วย grain ก็น้อยมากแล้ว ที่ยังคงเหลือให้เห็นบ้าง ก็คงเป็น aspirin, phenobarbital และ codeine ครับ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น